Kurt Peiser (Antwerpen, 1887 - Ukkel, 1962), Antwerps kunstenaar (opleiding aan Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen) (tekenaar, aquarellist, lithograaf en etser) van Duitse origine.
"Hij was een schilder met grote sociale en humanitaire bewogenheid.
Zijn stijl is realistisch met impressionistische en expressionistische toets".
Kurt Peiser was lid was van La Gravure Originale Belge, die tussen 1924 en 1939 grafisch kunstenaars verenigde (o.a. Dirk Baksteen, Jules de Bruycker, Casimir Heymans, Romain Malfliet en Walter Vaes).
In dat verband is de oprichting van de “Société des Aquafortistes Belges” van belang (in 1886 gesticht en tot 1913-1914 werkzaam). De Société gaf vanaf 1888 jaarlijks albums met 15 etsen uit en de kunstenaars die meewerkten werden ‘effectieve leden’. De abonnees werden ereleden.
Kurt, Peiser, Le Vagabond
PEISER, Kurt; "Le vagabond" (S.d).
Eau-forte, 20,8 x 15,5 cm, vélin teinté 42,3 x 30,5 cm; signée, titrée et just. "Épreuve d'artiste" au crayon.
Dédicace aut.s. "Tot staving mijner bewondering voor de werken van J. De Bruycker". Joint : Lorein, Victor - [Homme assis], 1918. Dessin, plume et encre noire, vélin 56 x 38 cm (bords abîmés, papier médiocre); signé, daté et dédicacé "Met genoegen aan den vriend De Bruycker". - Id. - [Tête de femme], s.d. Croquis, crayon bleu, vélin 27,5 x 21 cm (plis); signé et dédicacé "Met genoegen aan Mevrouw De Bruycker". - [Non identifié] - Hommage aan Jules De Bruycker 1870-1945, s.d. Gravure sur bois, vélin 34,5 x 25,5 cm (plus. plis); signée (non déchiffré), légendée "Huldeprent" et just. 121/220. - [Non identifié] - [Enterrement campagnard], s.d. Eau-forte, 29,5 x 39,5 cm, vergé 44 x 64 cm; signée (non déchiffré), dédicacée "à Madame Jules De Bruycker son ami". - 1 affichette d'exposition (plis). (6 pcs)
Arenberg Auctions
https://www.my.arenbergauctions.com/nl/catalogue/detail/1856?page=4
Kurt Peiser
Drie vagebonden:
Kurt Peiser etching desperation and hope
Kurt Peiser (1887-1962), Desperation and hope, etching, signed in the plate and signed in pencil bottom right, 13,7 x 9,5 cm (plate), dimensions with frame 30 x 25 cm. In good condition.
Periode 1920-1940
Grootte: Small
Kurt PEISER (1887-1962)
ets Gens d’Impasse n° 17/150
afm 24 x 32 cm
KURT PEISER
De oprechte kunst van Kurt Peiser brengt verslag uit van de ellende die hij met zijn eigen ogen te zien kreeg, in de marge van zijn stad. Het weze Antwerpen of Brussel, de Zuiderdokken of de Marollen. Kurt Peiser betrapte de hardst werkenden, de armsten, de klaplopers, de verworpenen. Niet alleen in hun geflikflooi of labeur, maar ook op momenten van zon of rust. Hij beeldde hen niet alleen in hun miserie af. Hij schilderde, tekende en etste hen zoals hij hen zag. Intens, meevoelend, zonder gemoraliseer of oproep tot verzet, maar niettemin ongenadig. Want wee de uitgezakte prostituee die hij portretteerde. De afgebeulde natiepaarden of afgedankte mijnpaarden, tot de slacht gedoemd, pijnigden zijn blik extra.
Louis Paul Boon schreef het zo in De Rode Vaan van 2 februari 1946: ‘Zeventien jaar geleden stelde Kurt Peiser tentoon in de zaal Giroux. Wij kwamen toen pas uit de school en begonnen met verwonderde jongensogen op te merken dat het leven, het waarachtige, iets heel anders was dan het de schoolmeesters voorgesteld hadden. Toen kwam Peiser en hij wierp de schermen van die theaterwereld voor ons omver. Hij liet ons in zijn doeken een lijdend, een duldend leven zien. Hij sprak stout een aanklacht uit die wij reeds aarzelend begonnen te mompelen. Het waren de nachtploegen, de gekrepeerden, de stervende paarden, de meisjes van het schamel genot, die ons erbarmen opriepen. Peiser was in onze ogen een reus, iemand die de banier van de opstand droeg.’
Maar de reus is niet bekend gebleven. Het grote publiek kent hem niet langer. Hij staat geregistreerd in de kunstgeschiedenis, dat wel. Als een realistisch schilder, tekenaar, lithograaf en etser. Die les volgde bij onder anderen landschap- en marineschilder Gerard Jacobs aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in zijn geboortestad Antwerpen. Aangestipt wordt dat Kurt Peiser lid was van La Gravure Originale Belge, die tussen 1924 en 1939 grafisch kunstenaars verenigde onder wie Dirk Baksteen, Jules de Bruycker, Casimir Heymans, Romain Malfliet en Walter Vaes.
Niet dat Kurt Peiser daarom met hen onder één hoedje te vangen is. Kurt Peiser is een Einzelgänger in de Belgische grafische kunst. Net als Jules De Bruycker (1870-1945), de geniale Gentenaar die hij zo bewonderde, misschien de enige aan wie Kurt Peiser zich spiegelde. Vergelijk maar hun beider etsen van de Antwerpse kathedraal gezien vanop de Schelde, die op hun beurt later Juliaan Severin inspireerden.
De officiële kunstgeschiedenis vertelt met enig leedvermaak dat Kurt Peiser op een tentoonstelling in 1914 in aanraking kwam met het Antwerpse gerecht wegens openbare zedenschennis, voor aanstootgevend naakt op een paar van zijn schilderijen. Zijn moment de gloire was de overzichtstentoonstelling bij Georges Giroux in 1929 in Brussel, de belangrijkste Belgische galerie.
Maar dat de prijs voor een Peiser toen ‘een paar duizend frank’ bedroeg, betekent niet dat zijn schilderijen vandaag in musea te vinden zijn. Eentje, in het Joods Museum in Brussel, Un fils d’Israël (1915), en een tweede, Oude vrouw (1930-’37), in de reserve van de Hermitage in Staraya Derevnya, buiten Sint-Petersburg.
Zeggen dat de kunstgeschiedenis hem opslokte, zou overdreven zijn. Na zijn dood in 1962 was er een tentoonstelling in de galerie L’Atelier in 1968 en in het cultureel centrum Candelaershuis in Ukkel vond later een retrospectieve plaats.
Gelukkig bleven tal van grafische werken bewaard in de prentenkabinetten van Antwerpen en Brussel en de Koninklijke Bibliotheek. Een paar gepassioneerde verzamelaars bleven zich voor zijn werk interesseren.
Toen het Jakob Smitsmuseum in 2007 een tentoonstelling wijdde aan Kurt Peiser, kreeg die geen weerklank, omdat Kurt Peiser geen bekende kunstenaar is – quod erat demonstrandum. Net als – ironisch genoeg – Jules De Bruycker, blijft Kurt Peiser het goed bewaarde geheim van een paar kenners.
Niettemin zijn Peisers olieverfschilderijen de jongste jaren geregeld aangeboden op kunstveilingen in ons land, steevast afgehamerd tegen 3.000 tot 7.000 euro, in het buitenland soms meer. De doeken vertonen een thematische en stilistische verwantschap met die van Eugeen Van Mieghem (1875-1930). Peiser en Van Mieghem zijn beiden zonen van de Antwerpse havendokken, waar de twaalf jaar oudere Van Mieghem de visvrouwen, zakkenmaaksters en migranten die met de Red Star Line naar Amerika trokken vereeuwigde.
Maar de doeken van Kurt Peiser steken af tegen die van zijn stadsgenoot door het sterke licht dat ervan uitstraalt. In de kleurenwereld van Peiser schijnt een intense lage zon, die in zomertaferelen lange schaduwen werpt en gestalten op de voorgrond in een gloed zet. Of volkse personages staan fel contrasterend afgebeeld tegen een monochroom helle lucht. Peisers vrolijke palet, met een voorkeur voor fel rood en geel, verft een andere wereld dan die van Van Mieghem.
Dat streven naar fel contrasterend clair-obscur verraadt de etser en lithograaf die Kurt Peiser vooral was. In de grafiek ligt het zwaartepunt van zijn oeuvre, kwantitatief zowel als kwalitatief. Hij maakte zeer gedetailleerde lijnetsen, met drogenaald en aquatint.
Peiser hanteerde de formule ‘een derde licht, tweederde schaduw’. Het effect is soms erg dramatisch met bijna zwarte figuren tegen een lichte achtergrond buiten (de man en het werkpaard op L’effort 2, 1929) of oplichtende personages in een donker café-interieur (het naakt op Danseuse nue, 1921).
Hoe groter het contrast, hoe dramatischer. Zo tekende hij ook: met grote sombere, donkere vlakken, tegen oplichtende achtergronden. De prenten zijn echter zacht, nooit hard. Bij Kurt Peiser zijn de lijnen zelden scherp, de contouren nooit uitgesneden.
Want de kunst van Peiser blijft zacht, hoe hard zijn boodschap ook moge zijn. (Dirk Martens)
"Hij was een schilder met grote sociale en humanitaire bewogenheid.
Zijn stijl is realistisch met impressionistische en expressionistische toets".
Kurt Peiser was lid was van La Gravure Originale Belge, die tussen 1924 en 1939 grafisch kunstenaars verenigde (o.a. Dirk Baksteen, Jules de Bruycker, Casimir Heymans, Romain Malfliet en Walter Vaes).
In dat verband is de oprichting van de “Société des Aquafortistes Belges” van belang (in 1886 gesticht en tot 1913-1914 werkzaam). De Société gaf vanaf 1888 jaarlijks albums met 15 etsen uit en de kunstenaars die meewerkten werden ‘effectieve leden’. De abonnees werden ereleden.
Kurt, Peiser, Le Vagabond
PEISER, Kurt; "Le vagabond" (S.d).
Eau-forte, 20,8 x 15,5 cm, vélin teinté 42,3 x 30,5 cm; signée, titrée et just. "Épreuve d'artiste" au crayon.
Dédicace aut.s. "Tot staving mijner bewondering voor de werken van J. De Bruycker". Joint : Lorein, Victor - [Homme assis], 1918. Dessin, plume et encre noire, vélin 56 x 38 cm (bords abîmés, papier médiocre); signé, daté et dédicacé "Met genoegen aan den vriend De Bruycker". - Id. - [Tête de femme], s.d. Croquis, crayon bleu, vélin 27,5 x 21 cm (plis); signé et dédicacé "Met genoegen aan Mevrouw De Bruycker". - [Non identifié] - Hommage aan Jules De Bruycker 1870-1945, s.d. Gravure sur bois, vélin 34,5 x 25,5 cm (plus. plis); signée (non déchiffré), légendée "Huldeprent" et just. 121/220. - [Non identifié] - [Enterrement campagnard], s.d. Eau-forte, 29,5 x 39,5 cm, vergé 44 x 64 cm; signée (non déchiffré), dédicacée "à Madame Jules De Bruycker son ami". - 1 affichette d'exposition (plis). (6 pcs)
Arenberg Auctions
https://www.my.arenbergauctions.com/nl/catalogue/detail/1856?page=4
Kurt Peiser
Drie vagebonden:
Kurt Peiser etching desperation and hope
Kurt Peiser (1887-1962), Desperation and hope, etching, signed in the plate and signed in pencil bottom right, 13,7 x 9,5 cm (plate), dimensions with frame 30 x 25 cm. In good condition.
Periode 1920-1940
Grootte: Small
Kurt PEISER (1887-1962)
ets Gens d’Impasse n° 17/150
afm 24 x 32 cm
KURT PEISER
De oprechte kunst van Kurt Peiser brengt verslag uit van de ellende die hij met zijn eigen ogen te zien kreeg, in de marge van zijn stad. Het weze Antwerpen of Brussel, de Zuiderdokken of de Marollen. Kurt Peiser betrapte de hardst werkenden, de armsten, de klaplopers, de verworpenen. Niet alleen in hun geflikflooi of labeur, maar ook op momenten van zon of rust. Hij beeldde hen niet alleen in hun miserie af. Hij schilderde, tekende en etste hen zoals hij hen zag. Intens, meevoelend, zonder gemoraliseer of oproep tot verzet, maar niettemin ongenadig. Want wee de uitgezakte prostituee die hij portretteerde. De afgebeulde natiepaarden of afgedankte mijnpaarden, tot de slacht gedoemd, pijnigden zijn blik extra.
Louis Paul Boon schreef het zo in De Rode Vaan van 2 februari 1946: ‘Zeventien jaar geleden stelde Kurt Peiser tentoon in de zaal Giroux. Wij kwamen toen pas uit de school en begonnen met verwonderde jongensogen op te merken dat het leven, het waarachtige, iets heel anders was dan het de schoolmeesters voorgesteld hadden. Toen kwam Peiser en hij wierp de schermen van die theaterwereld voor ons omver. Hij liet ons in zijn doeken een lijdend, een duldend leven zien. Hij sprak stout een aanklacht uit die wij reeds aarzelend begonnen te mompelen. Het waren de nachtploegen, de gekrepeerden, de stervende paarden, de meisjes van het schamel genot, die ons erbarmen opriepen. Peiser was in onze ogen een reus, iemand die de banier van de opstand droeg.’
Maar de reus is niet bekend gebleven. Het grote publiek kent hem niet langer. Hij staat geregistreerd in de kunstgeschiedenis, dat wel. Als een realistisch schilder, tekenaar, lithograaf en etser. Die les volgde bij onder anderen landschap- en marineschilder Gerard Jacobs aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in zijn geboortestad Antwerpen. Aangestipt wordt dat Kurt Peiser lid was van La Gravure Originale Belge, die tussen 1924 en 1939 grafisch kunstenaars verenigde onder wie Dirk Baksteen, Jules de Bruycker, Casimir Heymans, Romain Malfliet en Walter Vaes.
Niet dat Kurt Peiser daarom met hen onder één hoedje te vangen is. Kurt Peiser is een Einzelgänger in de Belgische grafische kunst. Net als Jules De Bruycker (1870-1945), de geniale Gentenaar die hij zo bewonderde, misschien de enige aan wie Kurt Peiser zich spiegelde. Vergelijk maar hun beider etsen van de Antwerpse kathedraal gezien vanop de Schelde, die op hun beurt later Juliaan Severin inspireerden.
De officiële kunstgeschiedenis vertelt met enig leedvermaak dat Kurt Peiser op een tentoonstelling in 1914 in aanraking kwam met het Antwerpse gerecht wegens openbare zedenschennis, voor aanstootgevend naakt op een paar van zijn schilderijen. Zijn moment de gloire was de overzichtstentoonstelling bij Georges Giroux in 1929 in Brussel, de belangrijkste Belgische galerie.
Maar dat de prijs voor een Peiser toen ‘een paar duizend frank’ bedroeg, betekent niet dat zijn schilderijen vandaag in musea te vinden zijn. Eentje, in het Joods Museum in Brussel, Un fils d’Israël (1915), en een tweede, Oude vrouw (1930-’37), in de reserve van de Hermitage in Staraya Derevnya, buiten Sint-Petersburg.
Zeggen dat de kunstgeschiedenis hem opslokte, zou overdreven zijn. Na zijn dood in 1962 was er een tentoonstelling in de galerie L’Atelier in 1968 en in het cultureel centrum Candelaershuis in Ukkel vond later een retrospectieve plaats.
Gelukkig bleven tal van grafische werken bewaard in de prentenkabinetten van Antwerpen en Brussel en de Koninklijke Bibliotheek. Een paar gepassioneerde verzamelaars bleven zich voor zijn werk interesseren.
Toen het Jakob Smitsmuseum in 2007 een tentoonstelling wijdde aan Kurt Peiser, kreeg die geen weerklank, omdat Kurt Peiser geen bekende kunstenaar is – quod erat demonstrandum. Net als – ironisch genoeg – Jules De Bruycker, blijft Kurt Peiser het goed bewaarde geheim van een paar kenners.
Niettemin zijn Peisers olieverfschilderijen de jongste jaren geregeld aangeboden op kunstveilingen in ons land, steevast afgehamerd tegen 3.000 tot 7.000 euro, in het buitenland soms meer. De doeken vertonen een thematische en stilistische verwantschap met die van Eugeen Van Mieghem (1875-1930). Peiser en Van Mieghem zijn beiden zonen van de Antwerpse havendokken, waar de twaalf jaar oudere Van Mieghem de visvrouwen, zakkenmaaksters en migranten die met de Red Star Line naar Amerika trokken vereeuwigde.
Maar de doeken van Kurt Peiser steken af tegen die van zijn stadsgenoot door het sterke licht dat ervan uitstraalt. In de kleurenwereld van Peiser schijnt een intense lage zon, die in zomertaferelen lange schaduwen werpt en gestalten op de voorgrond in een gloed zet. Of volkse personages staan fel contrasterend afgebeeld tegen een monochroom helle lucht. Peisers vrolijke palet, met een voorkeur voor fel rood en geel, verft een andere wereld dan die van Van Mieghem.
Dat streven naar fel contrasterend clair-obscur verraadt de etser en lithograaf die Kurt Peiser vooral was. In de grafiek ligt het zwaartepunt van zijn oeuvre, kwantitatief zowel als kwalitatief. Hij maakte zeer gedetailleerde lijnetsen, met drogenaald en aquatint.
Peiser hanteerde de formule ‘een derde licht, tweederde schaduw’. Het effect is soms erg dramatisch met bijna zwarte figuren tegen een lichte achtergrond buiten (de man en het werkpaard op L’effort 2, 1929) of oplichtende personages in een donker café-interieur (het naakt op Danseuse nue, 1921).
Hoe groter het contrast, hoe dramatischer. Zo tekende hij ook: met grote sombere, donkere vlakken, tegen oplichtende achtergronden. De prenten zijn echter zacht, nooit hard. Bij Kurt Peiser zijn de lijnen zelden scherp, de contouren nooit uitgesneden.
Want de kunst van Peiser blijft zacht, hoe hard zijn boodschap ook moge zijn. (Dirk Martens)
Dirk Martens, 'Hard maar zacht'
https://www.kurtpeiser.be/textes-2/
https://www.kurtpeiser.be/textes-2/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten