Thill

THILL & NELLS


1898: oprichting van de maatschappij  Edward Nells & Ernest Thill,

1913:  Ernest Thill het bedrijf over (Nels logo + de naam Ern. Thill, Bruxelles). 

Vandaag op het internet bij THILL

"Sinds 1898 staat de Uitgeverij THILL ten dienste van "kwaliteit". Met een ruime ervaring, zijn wij actief in de toeristische sector en gespecialiseerd in zichtkaarten en souvenir artikelen van België en het Groothertogdom Luxembourg. Wenst u zichtkaarten van uw gemeente, hotel, winkel of...? Geen probleem. Dacht u eerder aan een toeristisch boekje over uw gemeente, kerk, kasteel of museum ? Wij staan altijd voor u klaar ! “

 

Uit: GROTE REDE 34.indd - GR34_Prentbriefkaarten.pdf

De uitgeverij Nels, in 1913 door Edouard Nels overgelaten aan schoonbroer Ernest Thill (en vervolgens door het leven gaand als “Nels-Thill”) is ongetwijfeld één van de grootste, zo niet dé grootste Belgische speler op het vlak van prentbriefkaarten. Het bekende logo – linksboven – werd in 1907 door de vrouw van Edouard in art-nouveaustijl ontworpen. Afgebeeld is een boekje prentbriefkaarten dat in maart 1922 als publiciteit aan de detailverkopers werd aan- geboden (MC) 

Uitgeverij Nels-Thill

Tot de meest gekende uitgevers van prentbriefkaarten op Europees vlak wordt de merknaam “ND” (gebroeders Neurdein) gerekend. Deze Parijse fotografen legden heel wat zichten op de gevoelige plaat vast die nadien als prentbriefkaart werden verspreid. Wellicht vormde dit Franse voorbeeld de inspiratie voor de start van de grootste Belgische uitgever: de Brusselse uitgever Nels. Het waren Paul en Edouard Nels, afkomstig uit Haute Yutz (Frans Lotharingen), die in 1898 de befaamde
rma “Nels” in Brussel boven de doopvont hielden. De foto’s voor hun prentbriefkaarten verzamelden ze door met trein, stoomtram en ets het landschap te doorkruisen.

Daarnaast kochten ze ook foto’s aan bij derden. In 1902 verliet Paul de firma en zette Edouard Nels de zaak verder met zijn vrouw Elisa Weiler.
Zij ontwierp in 1907 het overbekende art- nouveau logo voor Nels. In 1913 werd de zaak overgelaten aan schoonbroer Ernest Thill wat tot de wijziging in de rmanaam “Nels-Thill” leidde. Zonder overdrijven kan gesteld worden dat dit één van de grootste, zo niet dé grootste speler op het terrein van de prentbriefkaarten is. Er is geen enkele verzameling prentbriefkaarten van een zekere omvang denkbaar zonder daarbij een aantal Nels kaarten.  

 

JDB liet zijn werken fotograferen bij THILL zoals blijkt uit een aantal foto's met stempel achteraan (archief JDB Stichting).

THILL maakte ook foto's voor de album (documentatie JDB Stichting)

Maison Ern. Thill à Bruxelles.

Prentbriefkaart Bourges (vanuit Parijs)

Postkaart Bourges (verstuurd vanuit Parijs)                                                      (sic)

Chérie

Reviens de Bourges - parti par temps très maussade et je commençais à regretter mon voyage - pourtant je connais déjà bien le jeu de cache cache de mesuré soleil - je me trompe rarement - après une matinée grise de septembre à 12 ½ le soleil me souhaite la bienvenu ! Je méritais bien cela - faire 10 heures de train en une journée - et quel train tant de malades - fenêtres hermétiquement fermées - des clients pour les villes de cures ! tousser ! même des gens couchés avec deux religieuses ! Lourdes quoi ! J’ai maintenant tout ce qu’il me faut. Je vous avertirai de mon retour - j’irai loger demain ailleurs - trop triste dans cette gare et trop loin. Je voudrais travailler un peu autour la Porte St. Martin et Denis et la Sacré Cœur doit être vu de près de la gare du Nord. J’examinerai tout cela demain samedi. J’ai pensé au papier que la police a apporté - pour le dynamo du Voetweg - ne jettez pas ce papier - qui sait si on ne va pas nous flanquer un moteur qui va nous gêner -  demande à Walter, il sait commettre cela -    Jules

Baisers à tout le monde    pour toi   Stella   Andrée

·       Bourges : etsen van 1929 en 1932

·       Stella woont nog bij hem ?

·       Dynamo (Voetweg) : een electriteitscentrale dichtbij de Isabellakaai ?

Prentbriefkaart Parijs Rouen

Postkaart Rouen (verstuurd vanuit Parijs)                                                      (sic)

Hier temps splendide          samedi matin

Chérie

Trouvé la lettre hier après midi - heureux d’avoir reçu des nouvelles - mais j’avais la trousse d’ouvrir ! pensant qu’il y avait quelque chose d’urgent. Comme dit dans ma carte de vendredi matin - je roule avec le rapide vers Bourges ! et rentre ce soir Paris. 3 heures pour y travailler - plus qu’il me faut !**

Qu’est ce que tu dis de papa. Kleber* hé ! Je rentre donc dimanche après-midi content d’avoir fait tout cela. A bientôt et tendres baisers pour toi et les gosses. Compliments Margo.*

Ne jette pas les cartes.

*    klebber (bijv.nw.) lenig, soepel, handig (Vlaams woordenboek)

·       Vieille Horloge Rouen (1930) (265 -265A).

·       Cathédrale de Bourges (portique) (1931)

*** De snelste reistijd vandaag met de trein van Parijs naar Bourges is 2 uur en 17 minuten.

(uitgeschreven door Frank & Eli).

Prentbriefkaart Parijs

Madame De Bruycker

8 Quai St. Pierre

Gand

Belgique un peu

Postkaart Paris                 

Vendredi                                                                                                         (sic)

Ma Chère Raph.

L’année prochaine nous viendrons pour deux semaines - Il faut que tu vois Paris - que tu respires son atmosphère spirituelle et belle ! Quelle lumière pour le cerveau et combien on a la sensation de vivre. La France est une noble race et travailleur !  Il faut que tu connais cela autrement que par ces écrivains ! Je quitte cette ville d’Art à regret ! Baisers   Jules

J’ai vécu en une semaine 3 années de mon patelin stérile. On ne pourra plus m’en dire du mal !

Si tu veux nous viendrons pour une semaine dans une quinzaine de jours ! Nous compterons après.

* waarschijnlijk van 1924-25 (eerste indrukken van Parijs) – bij Masereel ? 

Postkaart Parijs    15/08/1924           van fotokopie                                        (sic)  

Ma chère Raph.

Mon séjour ici a été on ne peut plus instructif. Je ne puis que répéter - quelle ville !

C’ est réellement la Ville Lumière ! Tu n’as d’idée combien notre cerveau peut s’ exercer ici - quelle vie spirituelle - celui qui sait choisir, les endroits jouit vraiment de l’ Art.

L’ Américain est fort grand sculptural, à côté de lui le Français est chétif mais son cerveau ! quel être intelligent, que de belles choses qu’il a réalisé.

J’apprends énormément et je voudrais tant y faire un séjour de deux mois - pas de photos mais d’après nature. Quelle cri là-bas à Gand ! les vaches de Permeke ! Si mon appareil a bien fonctionné j’apporte des choses intéressantes pour autant qu’on puisse faire en 5 jours. Je rentrerai quand la portefeuille … je n’ai pas pris des précautions pour rester plus longtemps - serai épuisé. Je pense que je reviendrai lundi, même train que le notre. Dureste je t’écrirai. Je regrette vivement que tu n’es pas avec moi. Baisers    Jules

On causera beaucoup ! Mais quel œuvre j’ai raté ! Mais je vais m’y mettre quand même, je le sens et je reviens encore. Malgré le temps fichu cela a bien marché quand-même.

Et toi chérie comment va tu?                                quel fatigue !!!!!

*1924 : eerste bezoek ? sommigen schrijven dat hij in 1925 bij Masereel was… 


PS Vlaamse Kunstcollectie
http://www.vlaamsekunstcollectie.be/nl/liggende_boer.aspx

Als reactie tegen de toenmalige bourgeoiskunst kiezen Permeke en andere kunstenaars in Sint- Martens-Latem voor de terugkeer naar de natuur en de natuurlijkheid. In de “Liggende boer” laat de kunstenaar elke suggestie van plaats en detail weg.  

JDB aan Raphaël

Postkaart Parijs    15/08/1924           van fotokopie                                        (sic)  
Ma chère Raph.
Mon séjour ici a été on ne peut plus instructif. Je ne puis que répéter - quelle ville !
C’ est réellement la Ville Lumière ! Tu n’as d’idée combien notre cerveau peut s’ exercer ici - quelle vie spirituelle - celui qui sait choisir, les endroits jouit vraiment de l’ Art.
L’ Américain est fort grand sculptural, à côté de lui le Français est chétif mais son cerveau ! quel être intelligent, que de belles choses qu’il a réalisé.
J’apprends énormément et je voudrais tant y faire un séjour de deux mois - pas de photos mais d’après nature. Quelle cri là-bas à Gand ! les vaches de Permeke ! Si mon appareil a bien fonctionné j’apporte des choses intéressantes pour autant qu’on puisse faire en 5 jours. Je rentrerai quand la portefeuille … je n’ai pas pris des précautions pour rester plus longtemps - serai épuisé. Je pense que je reviendrai lundi, même train que le notre. Dureste je t’écrirai. Je regrette vivement que tu n’es pas avec moi. Baisers    Jules
On causera beaucoup ! Mais quel œuvre j’ai raté ! Mais je vais m’y mettre quand même, je le sens et je reviens encore. Malgré le temps fichu cela a bien marché quand-même.
Et toi chérie comment va tu?                                quel fatigue !!!!!

Uitgeschreven door Frank & Eli.  

PS bewijs dat JDB werkte - in die tijd - op basis van zelf gemaakte foto's  (naast andere foto's en prentbriefkaarten).

Buschmann

Letterenhuis Antwerpen

Ik heb de eer U te laten weten dat de getekende etsen voor de Catalogue illustré Debrucker uitgegeven door de  … Van Oest morgen … per express opgestuurd worden.

Kathedraal Doornik/Oudenaarde

J.D.B.LA CATHEDRALE D'AUDENAERDE 1926 (212).

Dit is door De Bruycker verkeerdelijk benoemd
In feite gaat het over de kathedraal van Doornik
Eerste staat
Geen merkwaardig verschil
H 213-B 154
L.R.137

J.D.B. 212 B CATHEDRALE D'AUDENAERDE 1926***
Contre-épreuve (tegendruk)
Dit is door De Bruycker verkeerdelijk benoemd
In feite gaat het over de kathedraal van Doornik
H 213-B 154
L.R.N.M.

 J.D.B. 212C LA CATHEDRALE D'AUDENAERDE / DOORNIK 

Bij het begin van het afdrukken van deze ets, betittelde Jules De Bruycker dit werk als zijnde 'Cathédrale d'Audenaerde'.
Op een zeker ogenblik, na enkele jaren, heeft er hem iemand op opmerkzaam gemaakt dat het de kathedraal van Doornik was.
Hij heeft dit simpel opgelost door het werk te betittelen als 'Cathédrale'.
Op het einde van zijn leven, heeft verzamelaar John Convent hem toch kunnen overtuigen één werk als zijnde 'La Cathédrale de Tournai' (Doornik) als titel te geven.

Verzameling Convent.


 PS
Heeft JDB zich gebaseerd op een prentbriefkaart?  





"Een merkwaardige ets is La Cathédrale d’Audenaarde (1926) (212 en 212 A). De titel blijkt een vergissing te zijn gezien het hier een afbeelding betreft van de kathedraal van Doornik. JDB aarzelt lang om die titel te veranderen. Het blijft een merkwaardig verhaal. Misschien hebben we hier te maken met het werken naar een foto waardoor de vergissing begrijpelijk wordt." (RS)

Tournai, Belgium - Tournai Cathedral. Photo by Patrick Donovan

Prentbriefkaart:

Bourges

Cathedrale de Bourges. Foton (postkaart):

A.Auxenfans éditeur, Bourges
dos divisé, voyagé en 1909

Een ander perspectief op postkaart maar vanuit dezelfde straat. Het perspectief van JDB is dichter. De foto kan inspirerend geweest zijn.

6 - BOURGES - La Cathèdrale
LL
Carte ayant circulé: 06/04/1916

Opnieuw hetzelfde perspectief maar dichter bij de kerk.
En verder:

CATHEDRALE DE BOURGES (259) (1929 )
H 506-B 556
L.R.165








J.D.B. 260 CATHEDRALE DE BOURGES 1929
H 506-B 556
L.R.N.M.







PS

CATHEDRALE DE BOURGES (PORTIQUE) (268) (1931)

H 596-B 458

L.R.N.M.

Hoewel dit in Leroy staat onder nummer 168. Checken.

Foto:

 CATHEDRALE DE BOURGES (PORTIQUE)


220 . Bourges. La Cathédrale - Les Cinq portails
E. Marquaire - Bourges
Carte ayant circulé: 03/07/1915

Bourges -5014- Cathédrale
Carte non voyagée
A. Auxenfans, éditeur, Bourges  :

Je ziet op de postkaart een paard en een man. Bij JDB man met kar. Niet rechtstreeks afgetekend maar de postkaart kan een inspiratie geweest zijn. Ook al omdat we te maken hebben met hetzelfde perspectief. En dezelfde confrontatie die we geregeld bij JDB zien: de kleine mens versus de immense architectuur.

Nog een postkaart met man, paar en huifkar

BOURGES---FACADE DE LA CATHEDRALE DE BOURGES---LES 5 PORTAILS DES 5 NEFS---1905

 

  

Français : Bourges, France. La Cathédrale. Héliogravure. Maison d'édition Michel Lévy frères (LL). Date before 1875
Author Published by Michel Lévy
 Michel Lévy died in 1875. Public domain.

CATHEDRALE DE BOURGES (PORTIQUE) (266) (1931)
Super staat.
H 596-B 458
L.R.N.M.






J.D.B. 266 CATHEDRALE DE BOURGES (PORTIQUE) 1931
Super staat.
H 596-B 458
L.R.N.M.






J.D.B. 266B CATHEDRALE DE BOURGES
Fragment J.D.B 266
Hier ziet men, een huifkar met ezel en enkele personages, die op de volgende ets volledig verdwijnen. (J.D.B.265)
Later worden zij weer vervangen door een nog andere huifkar en ezel alsook met andere personages.











b




J.D.B. 267 CATHEDRALE DE BOURGES (PORTIQUE) 1931
Super staat.
H 596-B 458
L.R.N.M.
Alle personages op de voorgrond zijn verdwenen.








J.D.B. 268 CATHEDRALE DE BOURGES (PORTIQUE) 1931
H 596-B 458
L.R.N.M.



b




Rond 1930. De kathedraal van Bourges(fig. I.3.19) "is een bijna documentaire prent, statisch, zuiver van stijl en uitgewerkt tot in de kleinste details".

J.D.B. 268A LA CATHEDRALE DE BOURGES

Uitvergroting van de personages.

Alle personage van J.D.B.266 worden vervangen door deze personages.












1930

Het jaar van de kathedralen.

In Bourges maakt hij twee versies van de kathedraal (GLR 165 en 168). Over de verschillende varianten voert hij een lange correspondentiemet RVH als dank omdat RVH hem ‘cette collection de clichés” heeft geschonken (Huis 36). Wat betekent dat?

Hij blijft eraan werken en herwerken. En uit de vele varianten blijkt hij moeilijk te kiezen. Wat het beeld van de portiek betreft, zien we versies met personages (een man met een huifkar en andere personages) die veranderen maar ook verdwijnen. Bij Leroy wordt er maar één opgenomen waarop de huifkar met persnages te zien is. JDB meent dat hij fout geweest de ets te corrigeren en stuurt VH de twee proeven te sturen naar JDB.

PS over de website


CATHEDRALE DE BOURGES (PORTIQUE) (268) (1931)

H 596-B 458

L.R.N.M.

Hoewel dit in Leroy staat onder nummer 168. Denk ik.

Een gotische kathedraal (in dezelfde tijd gebouwd als de kathedraal van Chartres) (dichtbij de Loirvallei).

De kathedraal van Bourges heeft geen zijbeuken die, zoals bij veel kerken, samen met het schip een kruis vormen. De kathedraal heeft vijf naast elkaar liggende schepen. Elke schip heeft een eigen gebeeldhouwd portaal aan westfaçade, waar vijf portalen naast elkaar liggen, dit in tegenstelling tot de Notre-Dame in Parijs, die eveneens vijf schepen heeft, maar slechts drie portalen. De noordelijke toren van de kathedraal van Bourges stortte in 1506 in en werd herbouwd in 1542, deze toren staat bekend als Tour de Beurre (Botertoren). De zuidelijke toren had bouwkundige problemen, het was niet mogelijk om er klokken in te hangen, het is een zogenaamde 'dove toren'. De kathedraal van Bourges is een pelgrimskerk en ligt aan de Pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. De kathedraal werd gebouwd op de plek van een pelgrimsoord uit de derde eeuw.

AXEL HAIG listed PENCIL signed ETCHING - ST ETIENNE CATHEDRAL , BOURGES (1911)

Axel Herman Haig (Swedish: Axel Herman Hägg); (1835-1921) was a Swedish-born artist, illustrator and architect. His paintings, illustrations and etchings, undertaken for himself and on behalf of many of the foremost architects of the Victorian period made him "the Piranesi of the Gothic Revival."




JDB:

"These imposing plates seem to have nearly exhausted De Bruycker. By 1930 he complained in a letter of the weary and taut tendons he developed while making his  large plate of Bourges.[Goddard 101]"


PS


Originele staalgravure met de hand gekleurd. Anoniem. 1833

VIEILLES MAISONS (VIEUX BOURG)

Tekening B0368 OUDBURG 

J.D.B. 126 VIEILLES MAISONS (VIEUX BOURG) GAND 1920 

J.D.B. 210 VIEILLES MAISONS GAND (VIEUX BOURG) 1926 

LDV: Vieux Bourg is Oudburg, en het is ook een zicht op de Oudburg maar vanuit de Zuivelstraat. JDB heeft ons weer te pakken - spiegelbeeld (onverklaarbaar, waarom?). De centrale gevel (aangeduid met 1) is het gebouw links van het huidige Huis Palfijn (duidelijk herkenbaar). Het gevelfragment aangeduid met k is het fronton van het Huis Palfijn (’t Helleke). Het begint te lijken op voor de gek houderij d’ outre tombe.

LDV: Daarnet opgemerkt: JDB tekende dit zicht niet vanuit het raam op de eerste verdieping van café ’t Kanon, maar vanuit het raam van de eerste verdieping van Molens Goethals (zijgevel, naast de Zuivelbrug).

La Maison de J. Palfyn et le pont de laitage

(zwarte doos)

Uitgever

Héliotypie De Graeve, Star, Gent

Postcard Gent Ostflandern, Le pont du laitage, postkaart 1903. 

Baertsoen: