maandag 26 oktober 2020

Kathedralen

Beelden van de kathedralen van JDB zijn minder origineel dan zijn ander werk. 

Rondwandelend in de musea en prentenkabinetten vinden we heel wat werken die een gelijkaardig beeld presenteren. Tijdgenoten van JDB ...

 

Een paar voorbeelden

Gevel van de Saint-Germain-l'Auxerrois in Parijs. 

Martin Monnickendam, (1874 - 1943) die veel beelden van A'dam maakte.

etsen, h 270mm × b 220mm

 


 


Willem van Leusden, topograaf en surrealist (1886-1974)


In 1912 ontvangt hij een koninklijke subsidie voor een studiereis, waarbij plaat- sen met kathedralen als Brugge, Gent, Laon, Beauvais, Reims, Amiens, Parijs en

Versailles worden aangedaan. Het idee om juist deze oude steden met hun middel- eeuwse bouwwerken te bezoeken is kenmerkend voor Van Leusden. Er zijn een aantal voorstudies van de grote kathedraal-etsen bewaard gebleven. Van Leusdens fascinatie voor middeleeuwse architectuur kan echter niet verklaard worden uit zijn voorkeur voor de weergave van lichtreflecties. Vooral het verweerde van de langzaam verbrokkelende steenmassa’s trok hem aan.

Een recensie uit 1916 gaat uitvoerig op dit punt in: ‘Het bewegende, het brokkelige om het freem der Gotische kathedraal, de rijkdom der Gothiek, meer nog dan haar natuur, vermag Van Leusden in zijn kathedraal-studies uit te beelden. En dit element, het bewegende leven, heeft ook zijn aandacht in de natuur en het gebouw, met denzelfden liefdevollen, op het uiterst ingespannen blik, waaraan de kleinste kabbeling van het leven niet ontgaat. Natuur en architectuur zijn in zijn werk één voor zijne wijze van behandeling. Voor hem zijn de kathedralen als van uit het land verrezen wouden, door dezelfde stuwkracht opgegroeid, die in de natuur beweegt’.

De periode die volgde op de studiereis naar België en Frankrijk markeerde het begin van een nieuwe levensfase voor Van Leusden. In Maarssen namen de burgers hun hoed af voor de met een koninklijke subsidie onderscheiden kunste- naar.

 

 

 Eugène Lücker



In de jaren twintig maakt hij ook houtsneden. Het bekendst wordt hij als etser. En altijd maakt hij schetsjes; met snelle houtskooltrekken legt hij vast wat hij ziet: mensen, landschappen, de zee. Vanaf 1907 werkt hij in de zomer in Den Haag en omgeving omdat hij rijksgecommitteerde is, aanvankelijk bij de examens l.o. tekenen, later voor de middelbare nijverheidsakten. Vanaf 1910 gaat zijn gezin regelmatig mee naar Scheveningen.

Zijn schilderijen getuigen van zijn liefde voor het coloriet en de romantiek: "Zijn schilderijen tintelen van kleur." Later voert bewondering voor het architectonische de boventoon en schildert hij in de bebouwde omgeving: San Geminignano, Tourettes, Venetië en Brugge.

 

 




vrijdag 16 oktober 2020

Georges Van de Walle Cis de Kalle

 

Georges VAN DE WALLE (1861-1923) 


blz. 903 r. 28: de Kalle. Het portret van deze psychopaath tekent V.d.W. in geuren en kleuren in ‘De Leemen Torens’, vgl. de aantek. in dl VII bij blz. 233.

 

 


 

woensdag 14 oktober 2020

Ensor & JDB: politiek


 
 
Ensor, België in de 19de eeuw (1889) ets
 

 

 

Koning Leopold II kijkt als  God de Vader naar een betoging die met militair geweld uiteengedreven word (zie de eisen: algemene dienstplicht, verplicht onderwijs en algemeen stemrecht). 

 

Ensor, Doctrinaire Voeding (1889) ingkeleurde ets 



 

Politiek thema: betogingen met slogans, bijvoorbeeld de ets België in de 19de eeuw (1889 )waarin dezelfde eisen als bij JDB te lezen vallen - maar bij Ensor verschijnt een karikatuur van Leoplold die zicht afvraagt waarover de mensen zich druk maken. Bijvoorbeeld de ets Doctrinaire Voeding (1889) waar opnieuw koning Leopold II verschijnt in het gezelschap van het leger en de bourgeoisie (de liberalen) en de kerk. Zij staan met een bloot gat te kijk en voeden het publiek met hun excrementen. ("In hun hand houden zij bordjes met daarop de eisen van het volk"). De etsen van JDB komen een kwart eeuw later. Er zijn gelijkenissen maar de humor van Ensor harder en geeft zeker meer aanstootgevend voor het grote publiek. Kortom, het verschil is samen te vatten als de politiek als een wrange komedie (Ensor) en de politiek als een vrolijke komedie.

 

zaterdag 10 oktober 2020

Bibliografie Notitie

BIBLIOGRAFIE Belangrijkste publicaties – die ons iets leren over zijn werken maar ook over zijn manier van werken en leven – komen van vrienden: Bonnel, Chabot, Van De Woestijne... die vaak ook JDB uitgebreid citeren. En dan is er de catalogus van Le Roy die JDB ook persoonlijk kende. Enerzijds een interessante verzameling, anderzijds beperkt wat de tijd betreft (tot 1932). JDB heeft meegewerkt aan de verzameling en Le Roy is afhankelijk maar JDB vermeldt zelf dat hij geen goed archief had. Dat laatste o.a. door het feit dat de inhoud van zijn atelier verdwenen was als hij terugkeert naar Gent na WO1. Er blijken heel wat fouten in te staan die door Burny – vooral wat de oorlogswerken betreft – verbeterd.

woensdag 7 oktober 2020

Fotografie: Rode Daken

 Van Herreweghe, Ferdinand (1914), Jules De Bruycker Synthèse sentimentale
https://www.julesdebruycker.be/synthesesentimentale.pdf

"Je revois fréquemment l'œuvre poignante intitulée: "Les toits rouges", qu'il se vit refuser – après commande officielle! – pour insuffisance de fidélité et d'exactitude photographiques! "

 

 

A.155 DE RODE DAKEN

Deze aquarellen zijn gemaakt van in het Pand, nu Carmenklooster te Gent, waar Jules De Bruycker zijn kamer had in de infirmerie.


 


 


A.214



ook gevonden met als titel Rode Daken

 


 

 

Baertsoen, De daken van Gent (onvoltooide versie), ca.1920-22 (olieverf op doek)




Verder wordt het schilderij de Daken vermeld bij René Callewaert


Daarover leer ik (o.a. over het Patershol)

De daken is een panorama dat Callewaert schilderde en de omgeving van zijn atelier op de 2e verdieping toont met centraal de Drongenkapel en een boomgaard. Het atelier was gevestigd in het vroegere Karmelietenklooster, uitgevend op de Trommelstraat. Leonard De Buck, Karel van Belle en Jules De Bruycker hadden hier ook hun schildersezel staan.

 

Jules De Bruycker: refusé

 


 

In 2009 was een tentoonstellingen over het werk van Jules De Bruycker in Geraardsbergen.

Voor 2021 beloofde ik een lezing in Geraardsbergen voor het Salon der Refusés

 


 In mijn boek over Jules de Bruycker beschreef ik deze ets als volgt:


"Op de ets (34) zien we een kist (links van de verkoopster) waarop staat te lezen: “refusé” en dan daaronder “Salon de Beaux Arts”. Ook de kunstwereld ontsnapt niet aan de komisch-kritische blik van JDB."

 

Deze ets zal het uitgangspunt worden van een 'causerie' over het werk van Jules De Bruycker. Zit zijn werk vandaag in de kist: "refusé"? In elk geval ik wil hem eruit halen.

 

vrijdag 2 oktober 2020

August Hendrikx: markten

 

August Hendrikx (1846-1918) schreef een aantal Gentse blijspelen, een soort satirische zedenschetsen die een beeld geven van het leven van de kleinburgers (waarbij de Franstaligen onderwerp van spot zijn). 

 

"Beschrijvingen van de prondelmarkten vindt me ook in het volkstheater, zoals in het werk van Gust Hendrikx als Aangebrande Hutsepot (1920), De Familie Klepkens etc. waarin hij de prondelmarkten beschrijft

Hij schrijft: “Men zingt altijd van liefde en jeugd, Ik wil die markt bezingen. Daar vindt men meubels, kindergoed, kazuifels, oude boeken. Ja, somtijds heel ’t oud testament ligt tussen d’oude broeken.”  Hij beschrijft uitgebreid de verschillende voorwerpen die komische tegenstellingen tonen die sterk aan het werk van JDB doen denken.




 Stam:

 


Bankbiljetten

  https://museum.nbb.be/sites/default/files/2022-08/Onze_biljetten_bestaan...149_jaar.pdf   “Zo kwam de Bank in 1939 terecht bij Jules De Br...